►Nieuws

De zwakste schakel in de regering Bouterse:  de persoon Bouterse.

Bouterse heeft het moeilijk met zijn job als president,  een job met regels, verplichtingen en verantwoordelijkheden.  De macht van de president is niet alleen formeel beperkt door wet- en regelgeving, maar nog veel meer door de weerbarstigheid van de sociale problemen die aangepakt moeten worden en door de eigenzinnigheid van de sociale groepen die bij het politiek proces betrokken zijn.  Verder zijn er inperkingen die voortvloeien uit internationale relaties. 

Hij heeft moeite met de job.  Hij komt niet opdagen voor officiële gelegenheden waar zijn aanwezigheid verwacht wordt.   Hij dient een begroting in het trekt hem weer in. Hij weet niet wat wel en wat niet door hem getekend is.  Vuurwerk wordt verboden en vuurwerk wordt toegestaan.    Mensen moeten hem thuis gaan zoeken omdat hij niet op kantoor is.

In een poging om zijn tekortkomingen te compenseren heeft Bouterse zich omringd met een grote staf.  Op zich is dat geen slecht idee, maar door wie laat hij zich omringen:  mensen die zich aan hem spiegelen en betaalde consultants,  dwalende buitenlanders zelfs, mensen met  weinig bestuurlijke ervaring, sommigen  met een slechte naam in de gemeenschap, enkelen met een strafblad.

De  commissies en de “inspecteurs” van het kabinet die op de verschillende ministeries worden losgelaten,  bieden geen soelaas.  Zij kunnen de wezenlijke tekortkomingen van het regiem Bouterse, die nauw samenhangen met de tekortkomingen van de persoon Bouterse, niet neutraliseren, integendeel: ze versterken het  wantrouwen bij de partners, maar krijgen bovendien niets gedaan: ze kennen en begrijpen het beleidsveld onvoldoende en worden door  onwillige ministers en ambtenaren aan het lijntje gehouden of met  een kluitje in het riet gestuurd.  De “inspecteurs” van de president hebben geen legitieme positie en kunnen daardoor weinig uitrichten.  Ze kosten ons land wel een heleboel geld.

Er zijn nu twee regeringsraden in het land: de ministerraad en het kabinet van de president. En het ziet er naar uit dat de coördinatie tussen deze twee machtscentra veel te wensen overlaat.  Zelfs binnen de centra is de samenwerking tussen actoren niet zichtbaar.  In nood heeft men een consultant ingeschakeld om op Berg en Dal een team building oefening te doen met de regering, onder het motto: “Eén en één is meer dan twee”.

Een team kan alleen bestaan als er een machtsvrije communicatie bestaat tussen de leden, als er onderling vertrouwen en begrip is,  als er eensgezindheid is.  Een echt regeerteam hoeven we onder Bouterse niet te verwachten. Bouterse kan niemand vertrouwen: hij moet altijd vrezen dat anderen hem willen pakken zoals hij zelf zovelen gepakt heeft.  Hij vertrouwt alleen zijn zoon, van wie we niet veel weten, behalve dat hij schijnt te houden van dure auto’s en zware wapens.

Uiteindelijk is het nettoresultaat:  Bouterse die zogenaamd een sterke president is, krijgt niets voor elkaar.  Iedereen pleegt lippendienst aan het gezag van de president – zo van: “de president wil zus en de president wil zo” en “ we hebben geluisterd naar de president” – maar uiteindelijk doet iedereen wat hij zelf wil.   Het lijkt wel net het sprookje over de kleren van de keizer. Iedereen doet alsof er een sterke president is,  maar de president is niet in staat de politieke wil van de samenleving te mobiliseren en te sturen.    Maar er heerst wel angst voor de duistere krachten die zich rondom Bouterse hebben gemanifesteerd in de afgelopen jaren – zijn beruchte “labaria’s”, waarvan hij er recentelijk een uit de gevangenis verlost heeft.

Bouterse is ondertussen niet jonger geworden.  Zijn mentale capaciteiten en zijn fysieke uithoudingsvermogen nemen zienderogen af.  Hij is vaak ziek, althans vaak met ziekteverlof. Hij struikelt op de trap. Zijn geheugen laat hem in de steek.   De mensen van de “inner circle” zien dat met lede ogen aan en beseffen: het is nu of nooit.  Met zijn allen proppen ze hem omhoog in zijn zetel, tillen hem op onder zijn oksels en laten hem paraderen. En leggen hem stukken voor om te ondertekenen.  

Bouterse  voelt dat het niet gaat als president (met al die wer’ede’s van speeches en beleidsdocumenten) , dus moet hij doen wat hij wel kan:  scenario’s bedenken en coups plegen.   De aanstelling van presidentiële commissies  is een onderdeel van de langzame coup die gaande is. Deze “zachte” coup kan waar nodig  geschraagd worden door de illegale gewapende macht van de zoon en de dreiging van de labaria’s.  Een vraag is: is de zoon nog slechts een verlengstuk van de vader of is hij uitgegroeid tot een autonome speler in de strijd om de macht ?

Het bouwen van politiek draagvlak in een multiculturele pluralistische samenleving vraagt veel meer dan het vermogen tot manipulatie van menselijke zwakheden.  Het vraagt om het vermogen om een basis van wederzijds vertrouwen te ontwikkelen met concurrerende partners .  Daar is de persoon Bouterse niet toe in staat, vanwege zijn karakter, zijn entourage en zijn bagage.  De persoon Bouterse ondermijnt de regering Bouterse.  De persoon Bouterse is  de zwakste schakel in de Regering Bouterse. 

Wim Bakker

Lid Adviesraad